Müştəri: Azərbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyi
İcra müddəti: Dekabr 2023 – Dekabr 2024
Yer: Azərbaycan
Azərbaycanın 2022–2026-cı illəri əhatə edən Sosial-İqtisadi İnkişaf Strategiyasına uyğun olaraq, ACE Group Consultants, Azərbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyi tərəfindən istilik təchizatı sektorunda dövlət-özəl tərəfdaşlıqlarının (DÖT) inkişafını nəzərdə tutan Fəaliyyət Planının 5.2.2.3-cü bəndinin icrası üçün cəlb olunmuşdur. Layihənin məqsədi institusional islahatlar və bazar əsaslı mexanizmlər vasitəsilə istilik təchizatının səmərəliliyini, sabitliyini və etibarlılığını artırmaq üçün hərtərəfli təkliflər hazırlamaq olmuşdur.
Layihənin Məqsədi
Layihə beynəlxalq qabaqcıl təcrübələrdən faydalanaraq və Azərbaycanın yerli kontekstində DÖT modellərinin tətbiq olunma imkanlarını qiymətləndirərək konkret və uyğunlaşdırılmış təkliflərin hazırlanmasını qarşıya məqsəd qoymuşdur. Bu, infrastrukturun hazır vəziyyətinin qiymətləndirilməsi, maraqlı tərəflərin iştirakı və qanunvericilik-tənzimləmə çərçivəsinin hazırlanmasını əhatə etmişdir.
Əsas Fəaliyyətlər
• Beynəlxalq Təcrübələrin Təhlili: Layihəyə Aİ və MDB ölkələrində uğurla tətbiq olunan DÖT modellərinin dərin təhlili ilə başlanılmışdır. Bu təcrübələr Azərbaycanın hüquqi və institusional reallıqlarına uyğunlaşdırılaraq təkliflərə əsas vermişdir.
• DÖT Tətbiqinin Əlverişlilik Qiymətləndirilməsi: “Azəristiliktəchizat” ASC-nin idarəçiliyində olan sistemlərə fokuslanaraq istilik təsərrüfatının istismar və modernizasiyasına özəl sektorun cəlb olunma imkanları qiymətləndirilmişdir.
• Autsorsinq Strategiyası və Bazar Xəritələndirilməsi: İstilik təchizatı zəncirində bəzi əməliyyatların özəl sektora həvalə olunması imkanlarını müəyyən etmək üçün bazarın geniş təhlili aparılmış, texniki ixtisaslaşma və maliyyə imkanlarına əsaslanaraq potensial podratçılar müəyyən edilmişdir.
Pilot Layihələrin Dizaynı və İlkin Əlverişlilik Araşdırmaları:
Pilot Layihə 1: Qazanxanaların İkiqat İstehsalat (CHP) Qurğularına Keçidi
Bu layihə köhnəlmiş yalnız-istilik qazanxanalarının təbii qazla işləyən porşenli mühərriklər əsasında çalışan İİ (CHP) qurğularına çevrilməsini nəzərdə tutur. Layihə “Tik, Sahiblən, İdarə et” DÖT modelinə əsaslanır. İlkin araşdırma əlverişli tarif ssenarilərində 19.9%-dək daxili gəlirlilik dərəcəsi (IRR) proqnozlaşdırır və 30%-lik CO₂ azaldılması daxil olmaqla mühüm ekoloji üstünlükləri qeyd edir.
Pilot Layihə 2: Xüsusi Təyinatlı Enerji Xidməti Şirkətinin (ESCO) Yaradılması
Bu pilot layihə istilik təchizatı infrastrukturunda enerji səmərəliliyi üzrə təkmilləşdirmələri həyata keçirmək üçün ESCO yaradılmasının mümkünlüyünü araşdırır. Model, investisiyaların enerji qənaəti hesabına geri qaytarıldığı Enerji Performans Müqavilələrinə əsaslanır. Tətbiq sahələrinə istilik altstansiyalarının modernizasiyası, avtomatlaşdırma sistemləri və binalarda enerji səmərəliliyi tədbirləri daxildir.
• Tənzimləyici və Qanunvericilik Çərçivəsi Təklifləri: Əlverişlilik araşdırmalarına əsasən, istilik sektorunda DÖT mexanizmlərinin tətbiqinə dəstək verəcək qanunvericilik təşəbbüsləri üzrə tövsiyələr hazırlanmışdır. Bunlara tarif tənzimlənməsi, satınalma prosedurları və nəticəyə əsaslanan müqavilələr üzrə hüquqi çərçivə daxildir.
İcra Qrafiki
Layihə 12 ay ərzində üç əsas mərhələdə həyata keçirilmişdir:
Beynəlxalq təcrübələrin və yerli kontekstin araşdırılması
Bazarın qiymətləndirilməsi və autsorsinq strategiyasının hazırlanması
Pilot layihələrin və hüquqi/institusional təkliflərin hazırlanması
Bu layihə Azərbaycanda davamlı və investisiyalara açıq istilik təchizatı sektoruna keçid yolunda mühüm addımdır. Pilot DÖT modellərinin tətbiqi və özəl sektorun infrastrukturun yenilənməsində iştirakına şərait yaratmaqla ACE Group Consultants hökumətin istilik təchizatında uzunmüddətli dayanıqlılıq və xidmət keyfiyyətini artırmaq vizyonunu dəstəkləmişdir.